Milieu Compact 23

van een steekproef is aangetoond dat de niet-afgegraven uiterwaarden eveneens sterk met dioxines en PCB’s (Polychloorbifenyl) vervuild zijn. Beide onderzoekers concluderen dat de gevonden be- strijdingsmiddelen de insectenpopulatie met een grote waarschijnlijkheid negatief beïnvloeden, en dat vele vluchtige bestrijdingsmiddelen onvermijdelijk in natuur- gebieden terechtkomen. Willen we de natuur bescher- men dan dienen deze middelen zo snel mogelijk van de markt gehaald te worden. Ook is het wenselijk dat een vervolg onderzoek de causale relatie tussen individuele (en cocktails van) bestrijdingsmiddelen en de aanwe- zigheid van mestkevers ontrafelt. Deze dieren vervullen een zeer belangrijke ecologische functie in begraasde natuurgebieden. Persbericht WECF, 26-11-2020 Haalbaarheidsstudie naar grootschalige CO2-opslag in Noordzeebodem Neptune Energy start een onderzoek naar de haalbaar- heid van een grootschalig offshore project voor CO2-op- slag in het Nederlandse deel van de Noordzee. Dit project is erop gericht om 120 tot 150 miljoen ton CO2 op een veilige manier op te slaan in lege gasvelden. Neptune gaat dit onderzoek uitvoeren in nauwe samenwerking met haar licentiepartners en spelers in de industrie.

ONDERZOEK

Cocktail van bestrijdingsmiddelen in Gelderse natuurgebieden

Bij onderzoek in begraasde natuurgebieden in Gelder- land zijn 34 verschillende bestrijdingsmiddelen gevon- den. Het onderzoek, verricht door Buijs Agro-Services en Mantingh Environment & Pesticides, vond plaats in veertien begraasde natuurterreinen in Gelderland. Er zijn monsters genomen van bodem, vegetatie en mest op de aanwezigheid van bestrijdingsmiddelen. In alle mon- sters werden bestrijdingsmiddelen gevonden, waarvan vier niet uit de landbouw afkomstig zijn. Deze vier stoffen hadden wel het grootste aandeel in de gevonden concen- traties van bestrijdingsmiddelen, maar behoren niet tot die stoffen die het meest schadelijk worden geacht te zijn voor insecten. Van de gevonden bestrijdingsmiddelen is inmiddels ruim de helft (53%) het gebruik in de landbouw verboden. Omdat in de onderzochte natuurgebieden en bij de grazers geen bestrijdingsmiddelen worden ge- bruikt, vindt de aanvoer van de gevonden stoffen naar de vegetatie en de mest zeer waarschijnlijk via de lucht plaats. Deze aanname wordt bevestigd door buitenlands onderzoek. Literatuuronderzoek naar de eigenschappen van de 34 gevonden bestrijdingsmiddelen laat duidelijk zien dat veel van deze stoffen een potentiële negatieve invloed op insectenpopulaties hebben. Van de 34 gevonden stoffen is 51% kankerverwekkend of mogelijk kankerverwekkend en 42% hormoonverstorend of mogelijk hormoonversto- rend (voor zoogdieren). Het betreft vooral insecticiden, maar ook fungiciden en een enkele herbicide. Van deze groep stoffen zijn chronische effecten zeer waarschijnlijk en is er eveneens voor insecten geen veilige dosis vast te stellen. In de vegetatie zijn op negen van de zestien locaties insecticiden gevonden die de LR50-waarden voor acute schade aan geleedpotige testorganismen (insecten en mijten) overschrijden. De LR50-waarde geeft de hoe- veelheid bestrijdingsmiddel per hectare aan, waarbij de helft van het testorganisme binnen een paar dagen sterft. Ook in de bodem zijn diverse zeer schadelijke stoffen voor geleedpotige organismen gevonden. Met uitzonde- ring van twee afgegraven bodems, zijn de bodems in de onderzochte natuurgebieden langs de uiterwaarden sterk verontreinigd met o.a. zeer slecht afbreekbare (persis- tente) bestrijdingsmiddelen zoals DDT. Door middel

De studie brengt de mogelijkheden in kaart om jaar- lijks tussen 5 en 8 miljoen ton CO2 op te slaan in de lege gasvelden in de licentiegebieden L10-A, L10-B en L10-E. Deze gebieden worden door Neptune Energy geëxploiteerd. Als het project doorgang vindt, wordt dit één van de grootste faciliteiten voor CO2-opslag (CCS) in het Nederlandse deel van de Noordzee. Met de hoeveelheid CO2 dat hier opgeslagen kan worden, kan ruim 50 procent CO2-reductie worden gerealiseerd dat de Nederlandse industrie zich tot doel heeft gesteld. Het Nederlandse deel van de Noordzee is een potentiële ‘New Energy Hub’ vanwege de bestaande gasinfrastructuur

19 MILIEU COMPACT